Ավելի հեռուն գնալ՝ ինչպես է շահառու սեփականության թափանցիկության ոլորտում Հայաստանը հայտնվել առաջատարի դերում
Հայաստանի ուղին դեպի շահառու սեփականության թափանցիկություն՝ ճանապարհ է հարթում արդյունահանող և այլ ոլորտներում ավելի մեծ հաշվետվողականության համար
Հենց այս վերնագրով ԱՃԹՆ–ի միջազգային կայքում հոդված է հրապարակվել շահառու սեփականության բացահայտման գործում Հայաստանի անցած ճանապարհի և այդ ոլորտում առաջատարի դերի ստանձնման մասին:
Հոդվածում հեղինակը բարձր է գնահատել շահառու սեփականության բացահայտման գործում Հայաստանի ԱՃԹՆ-ի անցած ուղին և երկրի՝ այդ ճանապարհին գրանցած հաջողությունները:
Ընդգծելով, որ Հայաստանը հանդիսանում է շահառու սեփականության թափանցիկության ոլորտի միջազգային առաջատարը՝ հոդվածագիրը անդրադարձ է կատարել այդ հաջողությունը հնարավոր դարձրած հիմնական բաղադրիչներին: Այսպես, ըստ հեղինակի, հետևյալ գործոններն են պայմանավորել Հայաստանի հաջողությոնը.
- Խստորեն սահմանված իրավական դաշտը
Վերջին մի քանի տարվա ընթացքում ՀՀ կառավարությունը կատարելագործել է շահառու սեփականության իրավական սահմանումները՝ դրանք համապատասխանեցնելով միջազգային լավագույն փորձին և ԱՃԹՆ-ի Ստանդարտին: Հայաստանը ընդունել է Open Ownership կազմակերպության «Իրական Շահառուների տվյալների ստանդարտը՝ (BODS)»-ը հանքարդյունաբերության ոլորտի համար՝ դառնալով առաջին երկրներից մեկը, որը ներդրել է այս բաց ստանդարտը՝ ընկերության սեփականության վերաբերյալ բարձրորակ տվյալների հավաքագրման, փոխանակման և օգտագործման համար:
- Տեղեկատվության հեշտ հանրային հասանելիությունը
ՀՀ Արդարադատության նախարարության կողմից Իրական շահառուների ռեգիստրի վարումը փոխել է ամբողջ խաղը: Այն թույլ է տալիս հանրությանը հեշտությամբ մուտք գործել սեփականության մասին տեղեկատվության շտեմարան՝ խթանելով իրազեկված հանրային բանավեճը և քաղաքացիական ներգրավվածությունը: Հատկապես հետաքննող լրագրողներն են օգտագործել այս տվյալները՝ ընկերությունները մանրակրկիտ ուսումնասիրելու, թաքնված շահերը բացահայտելու և ապօրինի գործողությունները հանրայնացնելու համար:
- Հուսալի, ստուգված տվյալներ
Շահառու սեփականության տվյալների որակի և ճշգրտության ապահովումը դժվար մարտահրավեր է՝ հատկապես հաշվի առնելով տեխնիկական և անձնակազմի սահմանափակումները: Այս խոչընդոտները հաղթահարելու համար Հայաստանի կառավարությունը թվային հարթակ է ստեղծել ընկերությունների համար՝ հայտարարագրերը առցանց ներկայացնելու նպատակով՝ զուգակցելով դա բարձր ռիսկային դեպքերի տվյալների ստուգմանը աջակցող օրենսդրական բարեփոխումների հետ:
«Շահառու սեփականության թափանցիկության ոլորտում Հայաստանի հաջողությունը բարձր նշաձող է սահմանում ԱՃԹՆ-ն իրականացնող մյուս երկրների համար:
Այն ընդգծում է բազմաշահառու գործընթացի կարևորությունը՝ պետական ընթացակարգերի շարունակական իրավական բարեփոխումների, միջգերատեսչական համագործակցության համար և այդ գործընթացներում իրական շահառուների մասին տվյալների ինտեգրման համար: Այս առաջընթացը ձեռք բերվել պետական պաշտոնյաների, քաղաքացիական հասարակության, հանքարդյունաբերության ներկայացուցիչների և միջազգային գործընկերների լայն կոալիցիայի շնորհիվ: Մինչ Հայաստանն առաջ է գնում, նրա հանձնառությունը օրինակ է ծառայում այլ երկրներին՝ ավելի մեծ թափանցիկության հասնելու համար»-նշում է հոդվածագիրը:
Հոդվածն ամբողջությամբ այստեղ՝ https://eiti.org/blog-post/digging-deeper-how-armenia-leading-way-beneficial-ownership-transparency